Ένα πολύ χρήσιμο επάγγελμα που αντικαταστάθηκε σήμερα από τους μεταφορείς ήταν του αγωγιάτη ή κιρατζή, ο οποίος πραγματοποιούσε επί πληρωμή ιδιωτικές μεταφορές εμπορευμάτων, κρασιών (σε ασκιά), διακινούσαν ταξιδιώτες, ιδιώτες, γιατρούς για επίσκεψη σε ασθενείς, κρατικούς λειτουργούς για την εκτέλεση υπηρεσίας, κυρίως δε μετέφεραν δημητριακά (σιτάρι, καλαμπόκι) στα πρατήρια των απομακρυσμένων χωριών για τον ανεφοδιασμό των κατοίκων.

Ο Κιρατζής ήταν ο άνθρωπος ο οποίος διέθετε έναν αριθμό αλόγων ή μουλαριών και έκανε μεταφορές εμπορευμάτων και ταξιδιωτών από ένα τόπο σε άλλο, έναντι κάποιας αμοιβής. Οι πιο συνηθισμένες διαδρομές ήταν σε κοντινές πόλεις, αλλά πραγματοποιούσαν και μακρινά ταξίδια.

Η μεταφορά επισκεπτών και εμπορευμάτων στις χερσαίες ορεινές περιοχές ενείχε σχεδόν πάντα διαφόρους κινδύνους, δυσκολίες και πολλά απρόβλεπτα.

Η δουλειά του κιρατζή ήταν δύσκολη και απαιτούσε σκληραγώγηση, επειδή υπήρχαν περιπτώσεις όπου έπρεπε να έρθει αντιμέτωπος με τις αντίξοες καιρικές συνθήκες αλλά και με ληστές.

Πολλές φορές για να κάνουν πιο σύντομη την απόσταση, χρησιμοποιούσαν στενά και απότομα μονοπάτια, δένοντας με σχοινί το ένα ζώο πίσω από το άλλο.

Η σχέση που είχε ο αγωγιάτης με τα άλογα ή τα μουλάρια του ήταν πολύ σημαντική και ιδιαίτερη. Υπήρχαν περιπτώσεις όπου τους έδινε και γυναικεία ονόματα.

Η μετακίνηση των ανθρώπων και η διακίνηση των προϊόντων με τα ζώα ήταν ο κυρίαρχος τρόπος μεταφοράς μέχρι τη δεκαετία του '30 και έως ότου γενικευτεί  η χρήση του κάρου και έπειτα του φορτηγού αυτοκινήτου.

Για τις υπηρεσίες του ο αγωγιάτης έπαιρνε αγώι, που κανονιζόταν με συμφωνία άλλοτε κατά διαδρομή (στραθιά) και άλλοτε κατά μονάδα βάρους του εμπορεύματος που μεταφερόταν.

Η αμοιβή του "αγωγιάτη" ήταν σχετικά καλή για κείνα τα χρόνια, όμως η δουλειά ήταν δύσκολη και εξαντλητική.